Çulluk Avı İncelikleri

ÇULLUK AVI PÜF NOKTALARI

Özellikleri

Yetişkinler 33-38 cm boyunda olup, 6-7 cm düz bir gagası vardır. 55-56 cm kanat genişliğine sahiptir. Ortalama 350 gr ağırlığa sahiptir. Başının yukarısında geniş gözleri yer alır. Bacakları kısa ve pembemsidir. Trakya bölgesinde Yelve ve Gagalı olarak bilinir ve avı çok yapılır ama Anadolu da avcılar tarafından pek tercih edilen kuş değildir. Boynu ve kuyruğu kısa gövdesi ise oldukca dolgun olup uçarken kaba bir görüntü sergiler. Sakin bir orman kuşudur.Çulluğun vücudu üstte tarçın rengi olup alta ise gridir.Seyrek te olsa albino türlerine rastlanmaktadır.

Halk Arasında Bilinen Adları

Esrarengiz ve tam olarak sırrı çözülememiş bir kuş olması nedeni ile her yörede kuşa farklı isimler takılmış ve bu isimler le anılmıştır.En bilinen isimleri;
Çulluk-Kepelcen-Lökeşe-Şişli-Elhoca-Bigatsa-Burnaka-Körtavuk-Bağtavuğu-Yelve-Gagalı-Hoca Ali-Kazıklı-Meşe Tavuğu-Karagözlüm-Helvacı-Yaban Tavuğu-Gazel Tavuğu-Yelfe-Eli Koca-Gazel ördeği-Kakaç-Kör culuk-Gübür Tavuğu-Dağ tavuğu-Patkoca-Kepelden-Ülkemiz de bilinen bu isimlerin dışın da yurt dışında Woodcock(İngilizce)-Beccaccia(İtalyanca)-Bécasse(Fransızca)-Scolopaxrusticola(Latince) olarak anılır.

Beslenme

Çulluklar genellikle toprak kurtları,böcekleri ve bitkisel maddeler ile beslenir. Gagalarıyla yumuşak toprağı karıştırarak veya çamurlu toprağa sokarak uzun dilleriyle kurtcukları bulup yerler. Akşam alaca karanlığında ormandar çıkar ve az ağaçlıklı bölgeler ve dere kenarlarına gelerek buralarda yayılırlar.Çulluğun beslenebilmesi için kesinlikle nemli ortam olması gerekmektedir.Bu yüzden bir gecede 150 km mera değiştirdiği tespit edilmiştir.

Üreme

Dişi çulluk kök diplerinde,çalılar arasında toprağı yuva olacak biçimde çukurlaştırır.

İçine kuru ot ve yumuşak malzemeler koyar.Buraya dört adet yumurta bırakarak kuluçkaya yatar. Kuluçka süresi yaklaşık 20-22 gündür. Yumurtalar yuvarlak renkleri mat olup, pas ve kahverengi karışımıdır. Çulluklar senede bir defa kuluçkaya yatar. Çünkü ikinci seferde çıkacak yavrular göç etmeye hazır hale gelemeyecektir. Yavrular 4-5 hafta sonra uçar hale gelir.

Dağılımı

Bu çulluk türü ılıman bölgelerin çoğunda ve Asya-Avrupa Kuzey kutbu altında bulunur. Kuzey Asya grubu güney Avrupa'ya ve güney Asya'ya sırasıyla göç eder. Daha yumuşak iklime sahip olan batı Avrupa ülkeleri kuşların yerleşim yeridir. Bu kuş Yeni Dünya'daki yaşayan Amerika Çulluğu ile aynı olmakla birlikte biraz daha ufaktır.

Göç

Çulluklar Türkiye'de Trakya, Marmara, Karadeniz, Ege ve Akdeniz bölgeleri ormananlarında kış göçmeni olarak bulunur. Türkiye dışında Ortadoğu, Kuzey Avrupa'da, Rusya'da kuluçkaya yatar, güney Avrupa, kuzey Afrika ve Ortadoğu'daki ormanlık ve ağaçlık bölgelerde kışı geçirirler. Havaların soğumaya başlamasıyla Kuzey Avrupa ülkelerinden, Rusya'dan ve Balkanlar'dan yurdumuza göç etmeye başlarlar. Bu göç Ekim sonu ve Kasım ayı ortalarında yoğunlaşmaya başlar. Kuşlar Kasım ayı içinde yoğun bir şekilde Trakya ve Karadeniz kıyılarına yakın yerlerde görülürler. Çulluk daha sonraları güney bölgelerine doğru göç eder. Çulluk solucan ve böcekleri nemli ortamda aradığından, Trakya'ya göç ettiği zamanda buralarda havalar sert ve yağışlı olursa güneye daha erken iner.
Aşağıda ki haritada GPS ile takip edilen bir kuşun günde 74 km ortalama ile 3 ayda 6000 km ye yakın göç ettiğini tespit etmişlerdir.

Çulluk avında kullanılan ekipmanlar
Pek çok ülkede çulluklar spor olarak avlanır. Özellikle Birleşik Krallık'ta popülerdir. Kuşların hacmi, hızı ve uçuş örnekleri onları meydan okuma atışı yapar. Bu işin av olarak yapılmasında ise, gerekli olan malzemeler:

• Tüfek: Çulluk avı tüm gün yapılan bir av olması ve çoğu zaman ani swing atış yapılması gerekliliğinden kullanacağınız tüfeğin hafif ve bu av için özel tasarlanmış tüfeklerden olması tercih edilir. 12 kalibre çifte veya s.poze 60-65 cm, namlulu 4/4 (silindir/silindir) veya 4/3 (silindir/modifed) şoklu olmalı.Pozisyon şansı çok az vermesi sebebi ile benim tercihim otomatik 61 namlu  

• Fişek: Her iki kalibre için 9-10 numara, saçma ağırlığı olarak 20 kalibre için 25-28 gram; 12 kalibre için ise 32-36 gr. arası. Namludan çıkar çıkmaz dağılan keçe tapa veya bior tapalı ve dispersante fişekler tercih edilir. Ancak ikinci namluya power tapa bir fişek koymak faydalıdır.

• Köpek: Çulluk avını köpeksiz yapmak çok zordur. Bu iş için başarıları kesinleşmiş olan köpekler şarttır. Cins olarak İngiliz Setter, İngiliz Pointer ve Kurzhaar önerilir. Ancak Epagneul Breton (Britany) küçük boyda olması ve çok süratli arama yapması nedeniyle çulluk avı için son zamanlarda en mükemmel av köpeklerinden biri olmaya başlamıştır.Bu avda en önemli etken köpeğinizin kuşu bulmasından sonra kuşu sizin vurabileceğiniz şekilde yukarıya fırlatıyor olması bu sayede  düzgün atış pozisyonu yaratabilir.Bu sebepten Epagneul Breton ve Setter cinsi köpekler bu avda torbacı köpekler diye anılırlar.

• Beeper ve Çan Açık gezen köpeğiniz ve Orman içinde sıklıkta yapılan avlarda kesinlikle beeper kullanmanız gerekiyor aksi halde çoğu zaman kuşu görmeniz mümkün olmayacaktır.So zamanlarda sesli beeper lar kuşu ürkütmesi ve kuşun kaçmasına uygun pozisyon almasına neden olması nedeni ile GPS uydu beeper ların kullanımı artmıştır.

• Kıyafet Çulluk avı genellikle sık ormanda yapıldığı için giyiminizde oranj veya dikkat çekici renkli elbiseler olmasına özen gösteriniz. Çulluk avında çulluktan gizlenmeniz gerekmediği için kesinlikle kamufle kıyafet kullanmayınız. Kendi ve arkadaşlarınızın emniyeti için sadece kuşu değil kuşun arkasını da görmeye çalışın. Çulluk avı tüm gün yürüyüş avı olduğu için sıkı giyinmeye gerek yoktur. Ancak ayağınızda tercihen kaliteli bir lastik çizme,kaymayan ve hafif bir bot,üstünüzde sırt cebi olan bir avcı yeleği veya rahatsız etmeyecek hafif bir sırt çantası ve bunun içine koyacağınız her zaman bir yağmurluk ve yedek kıyafet bulundurmalısınız.Ayrıca bu avda sık ormanda gezildiğinden ve kullanılan fişeklerin düzensiz saçma dağılımı olmasından dolayı atış gözlüğü takmanız güvenliğiniz açısından önemli bir ayrıntıdır. 

• Gps ve Pusula: Çulluk avın da çoğu zaman avcı,avın heyecanından geçtiği yollara bakmadığı için kaybolur dönüş yolunu bulabilmek için akıllı telefonlarınızdan veya Gps cihazınızdan ava başlamadan önce başlama yerinizi işaretlemenizi tavsiye ederim.
  

• Püf Noktaları
  Öncelikle çulluk avı köpek ile yapılır köpeğinizin bu konuda çok iyi olması gerekir.Aksi halde her püreni her sıklığı taşlamak zorunda kalırsınız ve bu durumda avdan keyif almanızı önler.Sonrasın da Çulluğu arayacak yeri ve zamanı iyi biliyor olmanız gerekiyor.Bu konuda tecrübeniz yoksa etrafınızdaki iyi çulluk avcılarından ve çobanlardan yeri ve zamanı konusunda bilgiler almaya bakın.Çulluk göç kuşu olduğu için gecede 150 km ye kadar geniş bir yayılma alanı gösterir.Bir gün önce çok kuş bulduğunuz yerde ertesi gün kuşu bulamamak sizi şaşırtmasın Çulluk gece yayılıp gündüz uyuduğu için avlayacağınız meranın yakınlarında kesinlikle yaylım meraları olması gerekir.Gelelim çulluk avı esnasında merada yapılması gerekenlere meraya çok erken girdiğiniz zaman muhtemelen kuş yaylımdan yeni gelmiş ve henüz ayakta olacaktır.Bu sebepten muhtemel geliş yönünü yaylım alanına göre kestirebilirsiniz ve ava o yönden başlayabilirsiniz .Çulluk sıklığı çok sever ve kendini daha güvende hissettiği sık çalılıkların içerisinde gün boyu saklanır.Köpeğiniz kuşu bulduğu ve beeper ötmeye başladığı zaman kesinlikle kuşa ses çıkararak ve koşarak yanaşmayınız çok iyi kulakları olduğu çin sizin geliş yönünü kestirmesi durumunda aksi yönden kaçış yolu bulur ve çoğu zaman kuşu dahi görme fırsatınız olmadan kanat seslerini duyarsınız.Bu sebepten kesinlikle fermada köpeğinizin arkasına yanaşmayın ve muhtemel kaçış yönüne doğru konum alın yanınızda başka avcı var ise kuşu çevirmeniz durumunda yukarıya doğru fırlayacak ve size atış imkanı tanıyacakktır.Gezdiğiniz merada iz takibi yapabilirsiniz genelde çulluk pisliği beyaz zemin üzerine siyah dışkı şeklindedir.
  
  

       

Çulluk gagasını sokarak kurt ve soğulcan aradığı için mantar ve yerlerde gaga izlerine rastlayabilirsiniz. 
   

HERKESE KAZASIZ AVLAR DİLERİM.....
MakciL


Kaynakça

• BirdLife International (2004). Scolopax rusticola. Tehlike altında olan türlerin 2006 IUCN Kırmızı Listesi. IUCN 2006. 11 May 2006 tarihinde alınmıştır.
• [1] International about the Woodcock Club from the definitive source
• [2] Description of Wodcock flight from BASC ,an authority on British shooting
• [3] A fantastic book on Woodcock superbly illustrated by british artists.